آریا (سانسکریت: آ-ریا āˊrya، ایرانی باستانی: اَریا arya، پارسی باستانی: اَرییا ariya، اوستایی: اَیرییا airiia)[۱]، نامی است که نیاکان مشترک اقوام ایرانی و هندی (مردمان شمال هند) (آنان که به زبانهای هند و ایرانی سخن میگفتند) خود را بدان معرفی میکردند و آن را به معنی شریف، اصیل و آزاده و بسیار نجیب دانستهاند. کسی که وابسته و از تبار قوم آریا باشد آریایی، آرین یا آریان مینامند.
تنها مورد کاربرد مجاز اصطلاح آریایی درباره اقوامی است که در ازمنه باستانی خود، خویشتن را آریا مینامیدند. هندیان و ایرانیان و مادها و سکایان و آلانها و اسکیتها و اقوام ایرانی زبان آسیای میانه خود را آریا میخواندند.[۲]نام ایران نیز از این ریشه مشتق شدهاست. نمونهٔ این اشارهها را میتوان در اوستا، سنگنبشتههای هخامنشی و متنهای کهن هندو (مانند ریگودا) دید. مورخان قدیم از آن نام برده و هرودوت و بطلمیوس چند قوم را به نام آریایی یاد کردهاند. پژوهش گسترده در پیرامون این واژه انجام شده و اختلافات بسیاری به میان آمدهاست.
بایستهاست یادآوری گردد که واژهٔ آریا پیش از این، به گونههای دیگر، از جمله اَری āri به معنای فلات نشین در زبان هندوآریایی کهن و ارتَه در زبانهای میان رودان به کار رفتهاست. در هزارهٔ سوم پ.م. نیز به واژگان فراوانی که هر یک به گونهای با واژهٔ اَری در آمیختهاند، برمی خوریم.[۳]
در اواخر سدهٔ ۱۸ شناسای دو شاخهٔ زبان آسیایی یعنی سانسکریت و اوستایی آغاز شد، دانشمندان به شباهت تام زبان سانسکریت با زبانهای یونانی و لاتینی و کلتی و آلمانی پی بردند و این شباهت آشکار کرد که تمام این زبانها دارای یک نیای مشترک هستند.
در سدهٔ نوزدهم، پس از آنکه زبانشناسان زبانهای هندوایرانی و اروپایی را همریشه یافتند، برخی از اروپاییان واژهٔ آریایی را به معنای کسی که به زبانی هندواروپایی سخن میگوید به کار بردند. در سالهای پایانی سدهٔ نوزدهم و آغاز سدهٔ بیستم، در آلمان و انگلیس، برخی این واژه را برای توصیف مردم شمال اروپا و اقوام ژرمن به کار میبردند. این کاربرد نو از این واژه، پس از جنگ جهانی اول، دستمایهٔ گروههای نژادپرست آلمانی و بهویژه حزب نازی شد.
Le mot Aryen est la forme française du mot sanskrit Arya[1] (du sanskrit : fidèle, noble. Populations de langues indo-européennes d'Iran[1] [Iran = Ayryãnã Vaejo « l'origine des Aryens »] et de l'Inde du Nord, et qui n'implique aucune race particulière.) qui évoque un antique peuple de « pères de famille » qui honore les devas au moyen des stances transmises par la tradition du Rigveda[2]. Ce peuple est originaire de la rive occidentale de l'Indus.
Francisé en « aryen », le terme sanskrit ārya (avestique, airya) signifie « excellent, honorable, noble ». Ainsi se désignent, avec la morgue coutumière des conquérants, les populations de langue indo-européenne qui, vers la fin du IIIe millénaire avant l'ère chrétienne, s'établissent sur le plateau iranien […][3]
Les Aryens (en sanscrit "Aryas", en avestique "Airya"), ou "Nobles", vont former une entité homogène, détachée de la grande mouvance indo-européenne. Cette entité prend place dès le IIIe millénaire entre les mers Caspienne et Aral. Vers le IIe millénaire, ce vaste peuplement va gagner le sud, très lentement. Vers L'Iran, vers l'Inde, mais aussi vers le Proche et le Moyen Orient. Arrivé en bordure du plateau iranien, aux confins du Turkestan, ce groupe qu'on dénommera souvent "indo-iranien" se divise. Appellation logique puisqu'il peuplera l'Inde et l'Iran. En effet une partie passe par Kaboul, en Afghanistan, et se fait "aspirer" par l'Inde, la pénétrant par le Penjab, au nord-ouest de ce sous-continent. L'autre partie débouche sur le plateau iranien.[4]
"Iran" signifie en sanskrit "pays des Aryens", des nobles. Les Aryens, populations indo-européennes ancêtres des Perses, sont venus s'établir sur le plateau iranien vers le deuxième millénaire avant JC.[5]
De là, le terme Aryens vient à désigner aussi un groupe linguistique originaire d'Asie centrale qui vers la fin du troisième millénaire avant l'ère courante s'est scindé en au moins deux branches, qualifiées d'indo-aryenne et d'iranienne[6].
Le mot Aryen désigne aussi le groupe de peuples iraniens et de langue indo-iranienne qui depuis des millénaires a occupé le plateau iranien
۲ نظر:
آقا کارتون خیلی درسته ممنونم
خیلی خوب بود
ارسال یک نظر